Namık Kemal

HAYATI - BİYOGRAFİSİ

21 Aralık 1840'ta Tekirdağ'da doğdu, Asıl adı Mehmed Kemal'dir, Namık adını ona şair Eşref Paşa vermiştir. 1863 yılında Babıâli Tercüme Odası'na kâtip olarak girdi. Bu görevi sırasında dönemin önemli düşünür ve sanatçılarıyla tanışma olanağı buldu. Namık Kemal ilk şiirlerini çocuk denecek yaşlarda yazmaya başlamıştır. Eski ve yeni kuşaktan şairlerin bir araya gelerek kurdukları Encümen Şuaraya ve kimi Divan şairlerine nazireler yazmıştır. Diri bir sesle konuşması ve yapıtlarına kattığı yeni kavramlarla Türk şiirini Divan şiirinin edilgen edasından kurtarmıştır. Bütün bu nitelikler onun “vatan şairi” olarak anılmasına yol açmıştır. Tiyatro türüne önem veren Namık Kemal, altı oyun yazmıştır. Bir yurtseverlik ve kahramanlık oyunu olan Vatan Yahut Silistre yalnız ülke için değil, Avrupa’da da ilgi uyandırmış ve beş dile çevrilmiştir. İlk romanı olan İntibah ise 1876 yılında yayımlanmıştır.

Namık Kemal, roman ve tiyatroyu toplumsal yaşama soktuğu gibi, edebiyat eleştirisini de Türkiye'ye ilk getiren kişilerden biri olmuştur. Gazeteci olarak da Türk kültürü içinde önemli bir yer alır. Dönemin hemen hemen bütün yenilik yanlısı ve ilerici gazetelerinde yazmıştır. Siyasal ve toplumsal sorunlardan edebiyat, sanat, dil ve kültür konularına dek çok çeşitli alanlarda yazdığı makalelerin sayısı beş yüz civarındadır.

Vatan Yahut Silistre oyunu 1873'te Gedik Paşa Tiyatrosunda sahnelendiğinde halkı coşturup olaylara neden olması ve bu haberi gazetede yazması üzerine tutuklanan Namık Kemal, Magosa'ya sürgüne gönderildi. 1876 yılında I. Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbul'a döndü, Şura-yı Devlet (Danıştay) üyesi oldu. II. Abdülhamid'in Meclis-i Mebusanı kapatması üzerine tutuklandı. Beş ay tutuklu kaldıktan sonra Midilli adasına sürüldü. 1879 yılında Midilli mutasarrıfı oldu, aynı görevle 1884'te Rodos, 1887'de Sakız adasına gönderildi. Namık Kemal, 2 Aralık 1888'de Sakız adasında hayata veda etti ve Gelibolu, Bolayır'a defnedildi.

Eserleri

Oyun: Vatan Yahut Silistre, Zavallı Çocuk, Âkif Bey, Celaleddin Harzemşah, Kara Bela

Roman: İntibah, Cezmi

Eleştiri: Tahrib-i Harabat, Takip, Renan Müdafaanamesi, İrfan Paşa'ya Mektup, Mukaddeme-i Celal

Tarihsel Yapıt: Devr-i İstila, Barika-i Zafer, Evrak-ı Perişan, Kanije, Silistre Muhasarası, Osmanlı Tarihi, Büyük İslam Tarihi,

Diğer: Rüya, Namık Kemal'in Mektupları