Dahi filozof Ludwig Wittgenstein’ın felsefi tutumunu seyretmek

VakıfBank Kültür Yayınları’nın yayımladığı “Wittgenstein ile Konuşmalar”da yazar Oets Kolk Bouwsma, okurları Viyanalı filozof Ludwig Wittgenstein’ın felsefi tutumunu seyre davet ediyor. Kitap, Wittgenstein’in yaşamının son iki yılına ışık tutuyor.

VakıfBank Kültür Yayınları’nın (VBKY) felsefe dizisi kitaplığı genişlemeye devam ediyor. Yazar ve filozof Oets Kolk Bouwsma’nın yazdığı, Muhammed Emin Güzel’in çevirmenliğini üstlendiği “Wittgenstein ile Konuşmalar” isimli kitap raflarda yerini aldı. Kitap, Bouwsma’nın o dönemde Wittgenstein ile gerçekleştirdiği çok sayıda felsefi müzakereden sonra tuttuğu notlardan oluşuyor. 1949-1951 yıllarını kapsayan notlar, Bouwsma’nın, Austin’deki Texas Üniversitesi Beşeri Bilimler Araştırma Merkezi’nde muhafaza edilen toplu çalışmalarının birer ürünü.

“Cornell”, “Smith College” ve “Oxford” olarak üç bölüme ayrılan kitap, Wittgenstein’ın hayatının son iki yılına ilişkin bu notları ilk kez okurlarla buluşturuyor. Bouwsma ve Wittgenstein’ın kişisel derinlik ve felsefi ciddiyetlerinin incelenebileceği eserde Bouwsma’nın çalışma tarzının Wittgenstein ile tanışmasının ardından büyük değişiklikler geçirdiğine de bu sözlerle dikkat çekiliyor:

“Wittgenstein’ın derslerinde tutulmuş bazı öğrenci notlarını ilk kez 1939’da Lazerowitzler’le New England’a yaptığımız bir ziyaret sırasında gördüm. Adını duymuş olduğunuzdan emin olduğum Tractatus bundan çok önceydi ve beni pek etkilememişti. Wittgenstein’ı duymuştum elbette, ama daha çok size daha önce sözünü ettiğim iki eski öğrencim Malcolm ve Lazerowitz aracılığıyla. Wittgenstein’ın arzusu hilafına dışarı sızdırılıp dolaşıma sokulan o notları çalıştım ve onlar beni derinden etkiledi. O notlarda karşılaştığım devrimci fikirlere hazırdım. Kendi kıt kaynaklarım ve Moore ile, bir sona varmıştım. Nadastaydım ve Wittgenstein üzerime bir tohum gibi düştü. On yıl boyunca o notlarda bulduğum fikirleri sürdüm, kazdım, suladım elimden geldiğince.”

Kitap, ölümünden önce “Onlara söyle, harika bir hayatım oldu” sözüyle hafızalara kazınan 20. yüzyılın en önemli filozoflarından biri olan Ludwig Wittgenstein’ın, felsefe mirasının bir parçası olarak okurlarıyla buluşuyor.

Kitaptan

“Biliyor musun,” dedi “Cambridge’deki işimi bırakmamın iki sebebi vardı. Birincisi, kitabımı bitirmek istiyordum.” Sonra on sekiz yıldır yazmakta olduğu kitabından söz etti biraz. “İkincisi, niçin ders vereyim ki? Beni dinlemesinin X’e yararı nedir ki? Ancak düşünen kişi, o düşünceden bir fayda sağlar.” Takıntı derecesinde endişeleri olan birkaç ciddi öğrenciyi bunun dışında tuttu. “Ama çoğu, kafalı bir adam olduğum için bana geliyor ve ben kafalıyım, ama bunun bir ehemmiyeti yok. Ve onlar sadece kafalı olmak istiyorlar.” W., beni sırdaş edinmişti. “İp cambazları da bu anlamda pekâlâ kafalı.”

Oets Kolk Bouwsma kimdir?

Calvin Koleji ve Michigan Üniversitesi’nde eğitim aldı. Başlarda idealizmi, özellikle Hegel’in felsefesini savunurken, sonraları idealizmi çürütmeye çalışan G. E. Moore’un düşüncelerine yakınlık duydu. Wittgenstein ile tanıştı ve felsefesinden etkilendi. Kırk yıl çalıştığı Nebraska Üniversitesi’nde 1965’e dek ders verdi. Felsefi denemelerini Philosophical Essays başlığıyla kitaplaştırdı. Ölümünden sonra, yazılarından derlenen Toward a New Sensibility ve Without Proof or Evidence kitapları yayınlandı.