Page 105 - VakıfBank Kültür Yayınları - Kitap Özetleri
P. 105
Edige Batır Destanı
Göksel Öztürk
EDEBİYAT
Eser Adı: Edige Batır Destanı
Yazar Adı: Göksel Öztürk
Dizi Adı: Edebiyat
İlk Basım Tarihi: Ocak 2023
Sayfa Sayısı: 264
Kitap Boyutları: 15,5 cm x 24 cm
Arka Kapak Yazısı
“Babasına baba demeyen,
Ülkeye bahadır olur mu?
Anasına ana demeyen,
Ülkeye bilge olur mu?
Baba kadrini bilmeyen,
Ülkenin değerini bilir mi?
Ana kadrini bilmeyen,
Bahadıra baba olur mu?...”
Edige Batır Destanı, kahramanının tarihte yaşamış gerçek
bir şahsiyet olmasıyla birçok destandan ayrılan bir
destandır. Edige, 14. asrın ikinci yarısında Toktamış ile
birlikte aynı yıllarda tarih sahnesine çıkmış, Urus Han’a
karşı Toktamış’ın yanında çarpışmış, Toktamış’ın verdiği
sözleri tutmaması üzerine araları açılınca Timur Han’a gidip
onun yanında Toktamış’a karşı savaşmış bir kahramandır.
Savaşın sonucunda Timur’un galip gelmesi ve Toktamış’ın
Kısa Özet yenilmesiyle Timur’un en güvendiği adamlardan biri ve
devletin Baş Bey’i olarak Altın Orda’yı yirmi beş yıla yakın
Edige Batır Destanı, Kıpçak Türk halkları arasındaki en bir zaman yönetmiştir. Edige’nin seçtiği ya da desteklediği
prenslerin han olduğu Altın Orda, bu devirde yeniden
yaygın destanlardan birisidir. 14. asrın ikinci yarısında bir yükselme devresine girmiş, ancak taht entrikaları ve
Toktamış ile birlikte aynı yıllarda tarih sahnesine çıkmış, babasının intikamı peşinde koşan Kadirbirdi’nin amansız
Urus Han’a karşı Toktamış’ın yanında çarpışmış, Toktamış’ın düşmanlığı sonucunda Edige ve oğlu Muradım öldürülmüş,
verdiği sözleri tutmaması üzerine araları açılınca Timur Altın Orda da yeniden iç kavgaların getirdiği karışıklığa
gömülmüştür. Destan bu tarihi olaylar doğrultusunda
Han’a gidip onun yanında Toktamış’a karşı savaşmış bir gelişmiştir. Edige’nin yaşadığı bu tarihi olaylar, tabii olarak
kahraman olan Edige’nin yaşadığı bu ve daha nice tarihi bir tarihi vesika gibi değil, yüksek halk yaratıcılığının
olayları, tabii olarak bir tarihi vesika gibi değil, yüksek halk hayal unsurlarıyla süslenerek sunulmuştur. Edige’nin
yaratıcılığının hayal unsurlarıyla süslenerek bu kitapta adına var edilen elinizdeki bu destanın, yaşadığı bu tarihi
olaylar, tabii olarak bir tarihi vesika gibi değil, yüksek halk
sunulmuştur. yaratıcılığının hayal unsurlarıyla süslenerek sunulmuştur.
Edige’nin adına var edilen elinizdeki bu destanın, Kıpçak
Türk halkları arasındaki en yaygın destanlardan birisi
olması onun bölge halkları arasında ne kadar çok
sevildiğinin ve hatırasının yaşatıldığının delilidir.
94