Page 104 - VakıfBank Kültür Yayınları - Kitap Özetleri
P. 104
Sultan II. Abdülhamid’in
Savunma Sanayii Fonları
TARİH (1896-1902)
Hakkı Öz
Eser Adı: Sultan II. Abdülhamid’in
Savunma Sanayii Fonları (1896-1902)
Yazar Adı: Hakkı Öz
Dizi Adı: Tarih
İlk Basım Tarihi: Mayıs 2023
Sayfa Sayısı: 272
Kitap Boyutları: 12,5 cm x 19,5 cm
Arka Kapak Yazısı
1878 Berlin Kongresi sonrasında Osmanlı Devleti
parçalanma ve dağılmanın eşiğindeydi. Sultan
II. Abdülhamid’in 33 yıl süren saltanatı bu süreci
duraklattı. Onun başarısı muhakkak sadece diplomatik
ve siyasî maharetinden ileri gelmiyordu. 93 Harbi’nin acı
tecrübelerinden ders alınmış, ordunun ve teçhizatının ne
denli önemli olduğu bir kez daha anlaşılmıştı. Böylesine
bir beka meselesinin çözümü ancak caydırıcı ve güçlü
bir ordu ile mümkündü. Toprakları kuşatılmış, maliyesi
iflas etmiş bir devletin halkından topladığı yardımlarla
ordusunu nasıl yeniden teçhizatlandırdığı bu kitabın
konusudur.
Osmanlı askerî erkânının aldığı tedbirler çerçevesinde
Kısa Özet Almanya’dan uzmanlar getirilmiş, çeşitli teçhizat
alımlarıyla beraber orduda geniş çaplı bir reform
Sultan II. Abdülhamid dönemi, Osmanlı Devleti’nin içte hareketine girişilmişti. Modern teknik, silah ve teçhizatla
ve dışta ciddi derecede beka problemi yaşadığı zorlu ordunun donatılması ve bunun yüksek maliyetlerinin
bir süreç oldu. İmparatorluk sınırlarını koruyabilmek karşılanması için II. Abdülhamid yerli kaynaklarla iki
ve içerdeki düzeni bozmak isteyen yapılarla mücadele savunma fonunu, Tesisât-ı Askeriye İânesi ve Teçhizât-ı
etmek amacıyla Sultan ve Bâbıâli ordunun güçlendirilmesi Askeriye Tertibi’ni oluşturdu. Bu fonlar savunma sanayii
için yoğun mesai harcadı. Osmanlı ekonomisi 1854 ve ordunun modernizasyonu için halkı da seferber ederek
yılından itibaren alınan dış ve iç borçlar sebebiyle iflasını mali kaynak sağladı. Müslüman ve gayrimüslim ahaliden
açıklamıştı. Bu çalışmanın amacı Sultan II. Abdülhamid toplanan gelirler Türklerin ordu-millet dayanışmasına bu
döneminde, askerî teçhizât satın alma faaliyetlerinin halka dönemden verilecek en iyi örnektir.
olan yansımanın ne derece etkili olduğunu gözlemlemek Sultan II. Abdülhamid’in Savunma Sanayii Fonları (1896-
ve ekonomik olarak zor durumda olan imparatorluğun bu 1902) arşiv kaynaklarından hareketle kaleme alınmış,
alanda gösterdiği çabaları gözler önüne sermektir en uzun yüzyılın son çeyreğinde, II. Abdülhamid’in
öncülüğündeki savunma sanayii çabalarını tüm
ayrıntılarıyla tarih okurlarına ve tarihçilere sunan bir eser.
93
