Page 93 - VakıfBank Kültür Yayınları - Kitap Özetleri

Akis Dergisi

Öfke ve İsyan

TARİH Cemil Koçak

Eser Adı: Akis Dergisi
Öfke ve İsyan

Yazar Adı: Cemil Koçak
Dizi Adı: Tarih

İlk Basım Tarihi: Mart 2023
Sayfa Sayısı: 568

Kitap Boyutları: 15,5 cm x 24 cm

Arka Kapak Yazısı
Cemil Koçak’ın kaleme aldığı Akis Dergisi serisinin
ikinci cildi, 1957 seçiminden 27 Mayıs 1960’a kadar
geçen yaklaşık iki buçuk yıllık dönemde günden
güne artan siyasi tansiyonun dergi tarafından nasıl
yansıtıldığını resmediyor. 1954-1957 döneminde
“ümit ve hayal kırıklığı” arasında gidip gelen ruh
hâlinin açık bir “öfke ve isyan”a dönüşmesi ve ihtilale
giden yolun taşlarının bu “öfke ve isyan” havası ile
döşendiğini gözler önüne seriyor.
Hemen herkes tarafından CHP’nin resmî yayın
organı olarak okunan Akis, “Demokratlar-Halkçılar”
kavgasının bu son perdesinde, CHP muhalefetinin
siyasal ve ideolojik istikametini çizmişti. Demokrat
Parti iktidarının meşruiyetinin törpülenmesinde de
Akis’in rolü kritikti. Başta Güney Amerika ve Orta Doğu
olmak üzere; 1950’ler boyunca bütün dünyayı saran
askerî ihtilal ve devrim hareketlerini her ayrıntısı ve
gizli-açık paralellikleriyle sayfalarına taşıyan Akis,
Kısa Özet ‘diktatörlüklere karşı meşru devrimler’ anlayışını
oluşturmak gayesiyle, 27 Mayıs’ın fikriyatını
Akis Dergisi serisinin ilk cildinde 1954-1957 döneminde temellendirmişti. Dergi, bu dönemde her türlü
“ümit ve hayal kırıklığı” arasında gidip gelen ruh hâlinin, siyasi yumuşamanın şiddetle karşısında dururken;
serisinin ikinci cildinde açık bir “öfke ve isyan”a dönüşmesi İsmet İnönü’nün şahsı etrafında kenetlenen CHP
resmediliyor. 1957 seçiminden 27 Mayıs 1960’a kadar muhalefetinin de en önemli sözcüsü konumundaydı.
geçen yaklaşık iki buçuk yıllık dönemde günden güne Akis’in rolü ve önemi siyasi istikamet çizmekten daha
artan siyasi tansiyonun dergi tarafından nasıl yansıtıldığını fazlaydı: “Aydınlar” olarak adlandırdığı bir zümrenin
Cemil Koçak’ın kaleminden okumaya devam ediyoruz. dünya, Türkiye, siyaset, toplum, kültür ve hayat
tarzına dair anlayış ve görüşlerini şekillendirmeyi
vazife edinen derginin aynasında Cumhuriyet’in
birkaç nesli için hâkim ideoloji hâline gelmiş bir
siyaset ve dünya görüşünü okumak mümkündür.
Akis Dergisi: Öfke ve İsyan (1957-1960), Demokrat
Parti iktidarının son dönemine dair tarihyazımının en
önemli kaynaklarından ve başvuru eserlerinden biri
olacaktır.

82