Page 51 - VakıfBank Kültür Yayınları - Kitap Özetleri

Muhtarlık

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Köy ve Mahalle İdaresi

Mehmet Güneş
TARİH

Eser Adı: Muhtarlık
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Köy ve

Mahalle İdaresi
Yazar Adı: Mehmet Güneş
Dizi Adı: Tarih

İlk Basım Tarihi: Ekim 2023

Sayfa Sayısı: 360
Kitap Boyutları: 12,5 cm x 19,5 cm

Arka Kapak Yazısı
Merkezi yönetimin yerel kademede denetimi ve kontrolü
sağlamasının aracı olan muhtarlar, ahalinin haklarını
aramada, farklı amaç ve talepler için düzenlenen belgeleri
ilgili mercilere göndermede; merkezin halka tebligat
veya talimatlarını iletmede aktif rol üstlendiler; güvenlik
güçleriyle iş birliği yaparak bulundukları bölgelerde
huzurun ve asayişin devamını sağlamaya çalıştılar.
Modern çağda Avrupa’nın dünyaya egemen kıldığı siyasi
ve iktisadi sistemin dışında kalmayarak devleti güçlü
kılmak üzere reform hareketlerini hızlandırmak isteyen
Osmanlı padişahı II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı’nı 1826
yılında kaldırdıktan kısa süre sonra devletin merkez ve
taşra idaresinde birtakım gerekli düzenlemeleri hayata
geçirmiştir. Önceliği yeni bir ordunun teşkiline ayıran
sultan, bu hengamede Rusya ile yaşanan savaşın
getirdiği bunalımlı dönemi atlattıktan sonra devletin
yereldeki kontrolünü ve halkın güvenliğini temin için
Kısa Özet yeni kurumları devreye koymaya başlamıştır. Muhtarlık

Türkiye Cumhuriyeti’nin mahalli idaresinin alt kademesini teşkilatı, bu saikle ilk olarak 1829 yılında İstanbul’da
oluşturan, kuruluşundan günümüze kadar mülki ve hayata geçirilirken, başkent dışında ise dört yıl kadar
sonra Kastamonu’da halk ile âyan arasında çıkan bir
mahalli idarenin görevlerini üstlenmesi yönüyle hem çatışmanın sonucunda âyanlığa alternatif olarak ortaya
merkezin temsilcisi hem de beledi işlerin takipçisi olan, çıkmış, öteden beri yerel güçleri tasfiye etmek isteyen
farklı zamanların değişen koşulları altında bazen inişli padişahın da onayıyla ülke genelinde tatbik edilmeye
çıkışlı süreçler geçirerek de olsa varlığını devam ettirebilen başlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin mahalli idaresinin
muhtarlık kurumunu, Osmanlı dönemine ait arşiv, kanun alt kademesini oluşturan, kuruluşundan günümüze
mecmuaları gibi birinci el kaynaklara ve konuyla ilgili kadar mülki ve mahalli idarenin görevlerini üstlenmesi
yönüyle hem merkezin temsilcisi hem de beledi işlerin
araştırma eserlere dayanılarak hazırlanmıştır. takipçisi olan, farklı zamanların değişen koşulları altında
bazen inişli çıkışlı süreçler geçirerek de olsa varlığını
devam ettirebilen muhtarlık kurumunu inceleyen bu
kitap, Osmanlı dönemine ait arşiv, kanun mecmuaları gibi
birinci el kaynaklara ve konuyla ilgili araştırma eserlere
dayanılarak hazırlanmıştır.

40