Page 32 - VakıfBank Kültür Yayınları - Kitap Özetleri

Cânibî Ali Paşa

Sömürgeci ve Romantik Düşünce Biçimlerinin
Üstesinden Gelmek
TARİH Hüseyin Onur Ercan

Eser Adı: Cânibî Ali Paşa

Habsburg Viyanası’nda Son Osmanlı
Büyük Elçisi (1740-1741)
Yazar Adı: Hüseyin Onur Ercan
Dizi Adı: Tarih
İlk Basım Tarihi: Şubat 2024
Sayfa Sayısı: 360
Kitap Boyutları: 12,5 cm x 19,5 cm

Arka Kapak Yazısı

…Ardından her ne kadar şehre girmeye ve kayzere
efendisinin dostluk mesajını taşımaya istekli olsa da,
teşrifat konusunda “olağandışı” isteklerini sıralamaktaydı.
Ali Paşa, alayın ilerleyişi sırasında yanında herhangi birinin
at sürmesini asla kabul edemeyeceğini, hele etrafında
Prens Auersperg ve vekilharç Linderl gibi Hıristiyan zatların
bulunmasına “Muhammedî dininin” müsaade vermediğini,
çevresinde yalnızca Türklerin olması gerektiğini ve atının
yanında da Türklerin yürüyeceğini ifade etmişti.
1739’da Osmanlılar 21 sene önce kaybettikleri Belgrad’ı
Habsburgların elinden almayı başarmıştı. Bu önemli zaferin
ardından iki imparatorluk arasında barış için karar kılındı.
Müzakereler neticesinde kararlaştırılan barışın akdi için
Kısa Özet taraflar büyük elçilerini tayin etti. Elinizdeki kitap Habsburg
Viyanası’na gönderilen büyük sıfatlı son elçimiz Cânibî Ali
1791 Ziştovi Antlaşması’na kadar büyük, orta ve Paşa’nın macerasını ele alıyor. 1806 yılında Kutsal Roma
fevkalâde gibi muhtelif zümre¬den İstanbul’a takriben Alman İmparatorluğu tarihe karışana kadar birkaç Osmanlı
130 Habsburglu elçinin geldiği ve Osman¬lılar tarafından
Viyana’ya 80-90 elçinin gönderildiği maruftur. 1740 elçisi daha Viyana’ya gitmiş olsa da bunlar orta elçi ya da
yılından 1741 yılına uzanan Cânibî Ali Paşa ile Kont von fevkalade elçi olarak gönderilmiş, Cânibî Ali Paşa gibi göz
Ulfeld’in karşılıklı diplomatik misyonları, Osmanlı-Habsburg kamaştıran, şaşaalı, neredeyse bin kişilik bir maiyet sahibi
diplomatik ilişkiler tarihinin son büyük elçi mübadelesi olmamışlardı. Günümüze ulaşan bir sefaretnamesi olmasa
vasfını ta¬şıdığı gibi, heyet sayıları bakımından da da Cânibî Ali Paşa ve elçiliği hakkında çoğu ilk defa gün
elçiliklerin zirvesini teşkil etmektedir. Zira 1438’den yüzüne çıkan Avusturya ve Osmanlı arşiv belgelerinden
itibaren neredeyse kesintisiz olarak Habs¬burg hanedanı yapılmış bu çalışma, erken modern Osmanlı diplomasi
tarafından idare edilen Kutsal Roma Alman İmpara¬torluğu tarihçiliğinde yeni bir ufuk açacak.
1806’da tarihe karışacak ve Cânibî Ali Paşa’dan sonra
Viya¬na’ya ya orta elçiler ya da 1774’te Süleyman Efendi
gibi fevkalâde elçi rütbesini hâmil diplomatlar gelecek,
mütekabil surette Viyana tarafından da öyle yapılacaktır.

21